Hervorming arbeidsmarkt: enkele persoonlijke bedenkingen

Premier Michel heeft in zijn regeringsverklaring 7 grote strategische hervormingen aangekondigd om de arbeidsmarkt te flexibiliseren. Een overzicht van deze maatregelen met korte toelichting wordt vrijdag gepubliceerd op onze blog.

In deze post worden er een aantal maatregelen uitgepikt met een persoonlijk commentaar van de auteur, weliswaar enkel op basis van wat is verschenen in de pers.

  1. 100 vrijwillige overuren : overuren kunnen op vandaag enkel in bepaalde, onvoorzienbare gevallen (bv. buitengewone vermeerdering van werk). Nu komt daar dus bij ‘in overeenstemming’ op vrijwillige basis. Dat laatste geeft de werknemer dus in principe het recht om te weigeren. Impliceert dat dat deze uren vooraf schriftelijk moet vastgelegd worden, of volstaat een stilzwijgend akkoord, zoals nu eigenlijk al bestaat? Gaat dit systeem niet juist averechts werken in die zin dat de vrijwillige overuren die nu al in vele sectoren (beperkt) gepresteerd worden, ‘geofficialiseerd’ zullen worden en de werknemer hiervoor betaling kan vragen, terwijl deze uren op vandaag worden gezien als de door de werkgever geapprecieerde ‘extra mile’?
  2. Deeltijdse uurroosters : dat deze niet meer allemaal in het arbeidsreglement moeten opgenomen worden is zonder twijfel een administratieve vereenvoudiging! De verplichting om de deeltijdse uurroosters op de werkplek te bewaren zal waarschijnlijk wel blijven om controle mogelijk te maken. Hoe en in welke mate op verzoek van de werknemer zijn deeltijds uurrooster kan gewijzigd worden, wordt interessant, want het kan vermoedelijk niet de bedoeling zijn om de administratie aan de ene kant te verlichten en aan de andere kant te verzwaren.
  3. Flexibeler thuiswerk: in de jobs en sectoren waar thuiswerk ingeburgerd is en goed werkt, kan je vermoedelijk vandaag al naar de dokter of naar school tijdens je werkdag. In bepaalde jobs zal thuiswerk sowieso nooit kunnen, dus of dit veel impact zal hebben? Glijdende uurroosters zijn vandaag een praktijk die getolereerd wordt inzoverre controle van de arbeidstijd mogelijk is. Het zal er vermoedelijk op neerkomen dat dit principe wettelijk wordt verankerd?
  4. Loonmatiging : de aandacht voor dit thema heeft gewerkt want de loonkostenhandicap is (bijna) weggewerkt. Gaan er nu – zoals al lang aangekondigd – afdwingbare boetes in de wet komen? Dan zal eerst en vooral duidelijker moeten zijn wat wel nog kan en wat niet, want uit de vragen die wij krijgen blijkt dat er bij werkgevers bijvoorbeeld veel onduidelijkheid blijft bestaan over de ‘merit-based’ loonsverhogingen. Terecht, want niemand wil waardevolle mensen zien vertrekken!
  5. Langdurig zieken: er zitten meer mensen in (langdurig) ziekteverlof. Heeft de regering dit zelf in de hand gewerkt door stelsels als tijdskrediet minder aantrekkelijk te maken? Nu moeten deze zieken sneller en makkelijker terug aan het werk. Artsen die te snel ziekteverlof voorschrijven, worden bestraft…?  Wie één dag per week herneemt, verliest niet zijn uitkering? Hierover wordt al zó lang gedebatteerd, eerst zien dan geloven.

Dit zijn enkele, snelle bedenkingen, vooral ingegeven door de vraag hoe sommige items praktisch geïmplementeerd zullen worden. Hopelijk is het vervolg verhelderend.